
Na twee zangstudies, Klassiek en Jazz, belandde Pauline van Antwerpen op het podium als spreker. Maar pas nadat zij drie jaar bij KPN werkte als operator, trainer en coach. Deze ervaring was cruciaal, omdat ze hierdoor het bedrijfsleven van binnenuit leerde kennen. U vindt Pauline in de categorie ...
Na twee zangstudies, Klassiek en Jazz, belandde Pauline van Antwerpen op het podium als spreker. Maar pas nadat zij drie jaar bij KPN werkte als operator, trainer en coach. Deze ervaring was cruciaal, omdat ze hierdoor het bedrijfsleven van binnenuit leerde kennen. U vindt Pauline in de categorie ‘fake speeches’, maar die term dekt de lading niet. Vandaar dit gesprek over haar werkwijze die zij, in opdracht van ministeries en multinationals, al 14 jaar met succes toepast.
Pauline, jij noemt jezelf ‘verborgen spreker’. Waarom?
Dan kan ik me voordoen als bioloog, historicus, filosoof of andere specialist, om het thema van een congres vanuit een aanvullende of onverwachte invalshoek te belichten. En aldus een zinvolle bijdrage leveren aan een verandertraject, een reorganisatie of een cursusdag; eigenlijk elke gelegenheid die vraagt om een frisse kijk of verhelderende blik.
Kan de organisatie dan niet beter een echte expert uitnodigen?
Ik wil de expert niet vervangen! Daar komt bij dat ik meestal geen expert vertolk in het onderwerp zelf, maar juist een deskundige uit een ánder vakgebied. Op deze manier benader ik het thema via een omweg, waarmee ik de visie van mijn toehoorders wil verbreden en verdiepen.
Noem eens een voorbeeld?
Mijn speech tijdens de Innovation Lecture. Innovatie is toekomstgericht, en ter lering haalde ik het verleden erbij. Als cultuurhistorica liet ik vijf OBN’ers –Oude Bekende Nederlanders— de revue passeren, om te laten zien dat ook zij obstakels tegenkwamen op hun weg naar vernieuwing. Voor de luisteraars bleek dat niet alleen informatief, maar ook een hart onder de riem, een stimulans om door te zetten.
Wat heb jij als ‘echte’ expert toe te voegen?
De TU Delft benaderde mij voor een congres met het thema ‘Implementatie van integrale veiligheid op universiteiten’. De stukken waren nogal abstract en op managementniveau. Omdat de uitvoering ook lager in de organisatie moet plaatsvinden, bleef ik spitten tot ik een concreet beeld had. Vervolgens gaf ik, als veiligheidsexpert uit de VS die het hele traject daar al op orde had, voor iedereen herkenbare voorbeelden. Zo kreeg men een idee hoe het beleid er uitziet in de praktijk. Achteraf noemde de organisatie mijn vertaalslag ‘een onmisbare bijdrage aan de conferentie’.
Wat onderscheidt jou het meest van een echte wetenschapper?
Ik weet inhoudelijk natuurlijk niet zo veel als een echte expert. Maar mensen zeggen wel over mij; ‘Wat praat die hoogleraar op een grappige manier over haar vak, ik wou dat ze dat allemaal zo deden’. Humor is een prachtig middel om zware onderwerpen toegankelijk te maken. Powerpoint helpt daarbij; op goeie plaatjes krijg je gegarandeerd een lach. Bovendien zorgt gebruik van beeld ervoor dat we informatie beter opslaan.
Hoe kun je nou van zóveel onderwerpen verstand hebben?
Als kind stelde ik al meer vragen dan mijn ouders konden beantwoorden. Dan zei mijn vader; ‘Kijk maar in de encyclopedie!’ Nu zoek ik op internet, of ik koop een boek. Ik krijg vaak de vraag; ‘Werk jij ook bij Canon/ Shell/ VWS/…?’ omdat ik me zo grondig verdiep in de organisatie. Bovendien heb ik een brede belangstelling van nature. Natuurlijk heb ik m’n stokpaardjes. Evolutie, ofwel, hoe planten en dieren veranderen door samen te werken en zich aanpassen aan hun omgeving, daar kunnen wij veel van leren! Dat gebruik ik vaak in mijn verhalen. Bijvoorbeeld op het congres ‘How to feed our world? van Wageningen University. Elke spreker, een specialist op eigen terrein, kwam met een stukje van de oplossing. Ik kreeg later te horen dat ik, als buitenstaander, met mijn verhaal alle stukjes had gecombineerd tot een totaaloplossing. Blijer kun je me niet maken! Want uiteindelijk stel ik al mijn kennis in dienst van de opdracht. Wat is belangrijk voor deze doelgroep? Hoe breng ik de boodschap het beste over?
Wat dat laatste betreft heb ik ook profijt van mijn ervaring als podiumkunstenaar.
Had je niet liever zangeres willen zijn?
Nee. Ontdekken en leren is voor mij een grotere levensbehoefte. Al kun je een creatieve aanleg niet verloochenen, maar dat hoeft ook niet. Als verborgen spreker kan ik creatief zijn, én eeuwige student.
"Michelle van Waveren heeft voor ons bureau de gespreksleiding verzorgd van vijf groepsgesprekken (elk 1,5 uur) rond performance management. Deelnemers waren kritische consultants van ons kantoor. Van tevoren vond ik het spannend of de gesprekken wel op gang zouden komen, maar Michelle wist dit op een prettige en stimulerende manier prima voor elkaar te krijgen. Ze stelde goede vragen, zette ons aan het denken en wist goed mee te praten, op een niveau dat we niet hadden verwacht van iemand die geen specialist is in het onderwerp performance management. We zijn een kritisch organisatieadviesbureau en hebben vaak wat aan te merken op externe sessieleiders die we inhuren, maar met Michelles gespreksleiding zijn we zeer tevreden."
"Pauline heeft in korte tijd een grappige en vlotte speech in elkaar gezet, met treffende vergelijkingen, mooie woorden en gevoel voor het onderwerp en de zaal. We zijn heel tevreden. Pauline bracht een mooie komische noot in een verder veelal serieuze middag."
"Als openingsspreker levert Pauline van Antwerpen een perfecte bijdrage aan het verloop van de rest van het programma. Als verborgen spreker brengt ze het publiek tegelijkertijd in verwarring en vervoering. Daarmee staat iedereen in de stand ‘open’ en ‘opgewekt’ voor de rest van de dag.
Pauline trad op tijdens de jaarlijkse vrouwenconferentie van UWV. Met een perfecte mix van ernst en humor zette Pauline ons beurtelings op het verkeerde been én aan ’t denken. Zij oogstte met haar optreden dan ook zowel applaus als een gulle lach van alle ruim 500 aanwezigen. En er werd nog lang over nagepraat. Wonderbaarlijk goed!"
"Pauline is een zeer originele spreker die door met humor en lef een onderwerp van een onverwachte invalshoek te benaderen, moeilijke onderwerpen ter discussie stelt en mensen zelf tot nieuwe inzichten laat komen. Klasse!"
“Pauline’s optreden ‘Changes are Chances’ is heel goed ontvangen; de luisteraars waren geboeid en gingen er helemaal in mee. Het was een inspirerend verhaal, wat zeker effect heeft gehad in het anders leren kijken naar wat verandering betekent. En dat je van verandering ook een kans kunt maken.
Pauline is een vakvrouw met wie het fijn samenwerken is. Ze is betrokken bij het onderwerp en heeft op professionele wijze het onderwijs verwerkt in haar speech. Daardoor had ik er alle vertrouwen in dat het helemaal goed zou komen. En dat was ook zo: door Pauline’s verhaal was de groep open om aan de slag te gaan.”
Miranda Bol: "De kwaliteiten van Pauline zijn werkelijk uniek te noemen. Ze kroop in de huid van onze klant en gaf op niet te evenaren manier haar observaties terug aan de doelgroep, aan de hand van een boeiende vergelijking met mieren, ondersteund door indrukwekkende beelden. Daarnaast gaf zij stof tot nadenken. Pauline zette de boodschap van onze onderwijsprogramma’s zeer krachtig neer: Never Stop Asking."
Beverley Walker: "Pauline was bijzonder overtuigend als evolutionair biologe. Haar Franse accent was realistisch en ze sprak met autoriteit en humor over haar onderwerp. De manier waarop ze haar verhaal had afgestemd op het thema van de conferentie gaf blijk van een grondige voorbereiding. Veel van mijn collega’s waren verbijsterd dat het om een performance ging!"
"Pauline van Antwerpen heeft een 'fakespeech' gehouden bij een bijeenkomst waar wij medeorganisator van waren. Zij heeft de bijeenkomst geopend met een inspirerende schets van de toekomst in 2028.
Wij zijn tevreden over de prestatie van Pauline bij de bijeenkomst. De "fakespeech" heeft naar ons idee bijgedragen aan de goede bijeenkomst die daarop volgde door de deelnemers te prikkelen over de toekomst na te denken en uit de dagelijkse gang van zaken te halen.
Ook zijn wij tevreden over de samenwerking voorafgaande aan de bijeenkomst. Wij wilden zelf een deel van de regie houden over de inhoud de fakespeech, ook op detailniveau. Pauline heeft laten zien flexibel te zijn in de inhoud en het proces, en heeft ons alle mogelijkheden gegund om input te leveren en die op een goede (en snelle) manier ingepast in haar presentatie. Wij hebben het gevoel dat we de fakespeech zo gezamenlijk hebben kunnen vormgeven."
“I unequivocally recommend Pauline van Antwerpen as a unique and talented artist and performer for any number of occasions. Pauline has the uncanny ability to put herself ‘in the shoes’ of her audience and bring out a poignant message that touches everyone who hears it.
As an example, Pauline recently performed for the Workplace Pride Foundation which is dedicated to increasing the visibility and emancipation of LGBT at work, during our 2012 Conference Closing Dinner and Awards Ceremony. At this event, Pauline expertly articulated the message that we as a foundation are trying to give by reversing the roles of straight people and homosexuals in society. Through her humor, uncanny talent for observing human behaviour and ability to make everyone feel comfortable, she very clearly helped all participants understand some of the challenges that LGBT people face in the workplace and in life.
I have seen Pauline perform for different audiences for a number of years now, in Flamish, Dutch and English and am confident that her own inner awareness and self confidence can be a unifying and motivating factor for any group that she would perform for. “
"Pauline kan, als zogenaamd expert, een volle zaal boeien door een inleiding te houden doorspekt met humor. Ze brengt entertainment op het allerhoogste niveau, waarbij het publiek tot nadenken wordt gestimuleerd en de lach niet kan onderdrukken. Haar veelzijdigheid is verbazingwekkend."
"Pauline richt zich uitstekend op het publiek dat zij voor zich heeft. Direct al bij het kennismakingsgesprek voelt zij aan welke topics voor het gehoor van belang zijn.
Zij speelt intelligent in op het niveau van haar gehoor en bereidt zich daar terdege op voor.
Tijdens een symposium met de titel “Hygiëne, horen, zien en….aanspreken” bracht zij het onderwerp met een mengeling van werkelijke humor en dikwijls voor terzake ingewijden nog onbekende verrassende wetenschappelijke achtergronden. Zij is daarbij kritisch beschouwend over bestaande geaccepteerde situaties en deed geestige bespiegelingen over een ideale toekomst.
Haar combinatie van een goed performer zijn met een wervelende power point presentatie, heeft in onze ziekenhuissetting een uitstekend effect gehad en blijkt ook maanden later nog steeds te worden gememoreerd. Saillant detail daarbij is dat enkele toehoorders na afloop nog steeds vertwijfeld zich afvroegen of deze vrouw werkelijk een hoogleraar uit Portland was of een (fake)gastspreker. Naar ons idee het mooiste compliment dat een gastspreker kan krijgen."