Over Gerd-Jan Poortman
Sinds 1999 is Gerd-jan Poortman professioneel zeiler en heeft hij in die sport veel weten te bereiken. Zo won hij drie wereldkampioenschappen en zeilde drie keer de wereld rond tijdens de Volvo Ocean Race. Die laatste race staat bekend als hét grootste zeilevenement ter wereld. Zeven boten zeilen acht maanden lang de wereld over en leggen in totaal zo’n 75.000 kilometer af. Met de voorbereiding erbij ben je als zeiler ongeveer anderhalf jaar van huis.
Het is een prestigieus evenement waarvan vrijwel iedere zeiler droomt en aan wil meedoen. De eerste keer dat de Volvo Ocean Race plaatsvond was in 1973. Inmiddels zijn er dertien edities geweest waarvan de laatste, in 2018, finishte in Scheveningen. Gerd-Jan mocht daarbij aanwezig zijn als ambassadeur.
Als zeiler had hij de eer om drie keer deel uit te maken van een deelnemend team. De eerste keer dat hij meevoer was in 2005-2006 voor het team ABN Amro van zeilers onder de dertig jaar. In 2008-2009 mocht hij opnieuw meedoen, nu voor team Delta Loyd. De voorlopig laatste keer dat hij aan de Volvo Ocean Race meedeed was in 2014-2015 namens team Brunel. Het was voor hem iedere keer weer een grote eer om deel uit te mogen maken van een team, dat bestaat uit negen bemanningsleden van een hoog niveau die afkomstig zijn uit alle hoeken van de wereld.
Al jaren geeft Gerd-Jan keynotes en high performing trainingen waarin hij zijn boodschap probeert over te brengen op het bedrijfsleven. Daarbij maakt hij gebruik van zijn eigen concept, we by me. Een concept dat hij tijdens zijn jaren als professioneel zeiler heeft ontwikkeld. Het bestaat uit vier concrete stappen die samen de basis vormen om succesvol als team te kunnen presteren, stappen die leiden naar high performing.
Een belangrijke rol daarin speelt teamwork. Zonder met anderen samen te werken, kun je als zeiler niet de wereld rondvaren. Ben je geen goed team, dan raak je stuurloos en verlies je de juiste koers of erger. Het is van groot belang om je teamgenoten te kennen, zodat je weet wat elkaars sterke en minder sterke punten zijn en je daar op kunt inspelen. Alleen als er als team wordt geopereerd, kunnen er successen worden behaald. Dat is niet alleen zo op het water, maar ook in het bedrijfsleven.
Waarom Gerd-Jan Poortman als spreker?
Gerd-Jan Poortman is een zeer enthousiaste en inspirerende spreker met vele anekdotes en indrukwekkend beeldmateriaal. Zo vertelt Gerd-Jan graag over zijn ervaringen in de Volvo Ocean Race, teamwork, leiderschap, communicatie, innovatie en ontwikkeling, veiligheid en risicomanagement.
In de Volvo Ocean Race zijn alle aanvankelijke kansen hetzelfde, we varen allen in dezelfde boten en beschikken over dezelfde informatie. We varen tegen de 50 beste zeilers van de wereld, dus hoe zorgen we er voor dat we 9 maanden lang met 8 zeilers de rest van de wereld verslaan?"
Hieronder vindt u enkele voorbeelden van de meest gevraagde thema’s. Een combinatie van deze sessies is ook mogelijk. Dit kan verder worden uitgewerkt tijdens een inhoudelijke werkbespreking met Gerd-Jan Poortman.
1. Teamwork
In de Volvo Ocean Race zijn alle aanvankelijke kansen hetzelfde, we varen allen in dezelfde boten en beschikken over dezelfde informatie. We varen tegen de 50 beste zeilers van de wereld, dus hoe zorgen we er voor dat we 9 maanden lang met 8 zeilers de rest van de wereld verslaan? Samenwerken is hierbij niet genoeg. Je moet een high performance team maken dat continu op zoek is naar verbetering. De vraag die hier voor mij centraal staat, is hoe je het beste gebruik maakt van het beschikbare talent? Deze afweging maak ik in de moeilijkste omstandigheden denkbaar, waarbij ik rekening moet houden met maar liefst 6 verschillende nationaliteiten aan boord.
De tools die ik hierbij gebruik zijn onder andere kernwaarden binnen een high performance team, performing stages van een high performance teams en verschillende methode om tot op een optimale communicatie te komen.
2. Leiderschap
Een boot is een kleine ruimte van ongeveer 100m2. Op dit kleine oppervlak strijden wij 150 dagen in vaak levensbedreigende omstandigheden tegen de beste zeilers van de wereld. De leider speelt hierin een cruciale rol. Aan de ene kant moet hij of zij snel en adequaat strategische beslissingen maken onder hoge druk.
Aan de andere kant wil je het team leiden zodat er verantwoordelijkheid en initiatief genomen wordt. Dit vergt enorm veel van een leider. Dit zijn twee tegenstrijdigheden die een goed leider moet beheersen, maar in de sport wordt dit soms genadeloos afgestraft of beloond. Ik heb met topleiders gewerkt en vele succesvolle teams geleid en over de oceaan geschipperd.
3. Innovatie en ontwikkeling
De Volvo Ocean Race is de Formule 1 van het zeilen. We varen altijd met het beste materiaal en zijn altijd op zoek naar de laatste innovaties om het beste uit de boot en het team te krijgen. Dit kan zijn op gebied van materiaal, design maar ook op gebied van voeding, gezondheid en fitness. Alles moet behandeld worden om in de buurt van winst te komen. Mijn achtergrond als zeilmaker en mijn technische opleiding helpen mij in deze voortdurende zoektocht.
4. Motivatie & Inspiratie
De Volvo Ocean Race komt in veel dromen van zeilers voor. Het varen met een groep mannen rond de wereld is op zich al een uitdaging, om dit te doen in competitief verband maakt motivatie de belangrijkste factor.
Motivatie is echter niet bij iedereen hetzelfde, maar dit hoeft niet slecht te zijn. Met verschillende vormen van motivatie kan je toch hetzelfde doel behalen. Door mijn dyslexie vind ik zeilen de fijnste bezigheid omdat ik hier niet hoef te lezen en schrijven. Mijn hele opleidingsverleden tot en met de universiteit in Engeland was een gevecht dat ik succesvol heb afgerond en dat ik nu doorzet in het zeilen. Ik ben geen natuurtalent, maar ik ben een vechter die doorzet en dat brengt me steeds weer aan de top. Bedreigingen kunnen je kracht worden! Ook mijn laatste project met Team Brunel was weer speciaal omdat ik ook de initiatiefnemer was. Tijdens de presentatie ga ik dieper in op dit succesverhaal.
5. Veiligheid als performance factor
In de Volvo Ocean Race wordt de balans genomen tussen gas geven om harder te gaan en gas terug nemen om voor veiligheid te kiezen. Altijd gas geven betekent dat er ergens iets misgaat, iets kapot gaat of dat er een ongeluk zal gebeuren. Het besef van veiligheid en de gevolgen van onveilig varen hebben invloed op de performance van een team. Onderzoeken wat de gevaren zijn en weten wat te doen in moeilijke situaties is erg belangrijk. Ook verantwoordelijkheid nemen over de veiligheid binnen een organisatie is erg belangrijk, hiervoor zijn ervaring en training door de leider onmisbaar. Dit zijn allemaal aspecten die we aan boord in goede en minder goede situaties hebben meegemaakt.
6. Medisch
Zeilen op de oceaan betekent op jezelf aangewezen zijn. We kunnen niet naar de dokter of het ziekenhuis. We nemen enorme fysieke risico’s en soms gaat er iets fout. Ik ben ook een van de medici aan boord en ik ben getraind om een teamgenoot stabiel te kunnen houden in geval van nood. We kunnen hechten, botten zetten en wij zijn getraind in ziektebestrijding, pijnbestrijding en veel meer medische aspecten. Zelf heb ik tijdens de oceaanrace mijn rug gebroken, mijzelf moeten hechten en heb ik mensen in de ziekenboeg gehad en er gelukkig na intense hulp weer uit gekregen.
7. Data to perform - gebruik van Big Data in de sport
De Volvo Ocean Race is de Grootste zeil race ter wereld en is heel goed te vergelijken met de formule 1. Op onze boten genereren we enorm veel data. We hebben 21 sensoren die elke seconde data genereren. We hebben weerberichten waarop strategische beslissingen genomen moeten worden. Natuurlijk hebben we software systemen die ons helpen om deze data te verwerken, maar daar gaan we de wedstrijd niet mee winnen. De concurrentie heeft tenslotte ook de beschikking over deze systemen! Nee, de winst zit hem in de menselijke keuzes die gemaakt moeten worden over de juistheid van de data? Over hoe de data te gebruiken om strategische keuzes te kunnen maken zodat op deze manier het verschil met de concurrentie wel gemaakt kan worden