Gerd-Jan Poortman

In de Volvo Ocean Race zijn alle aanvankelijke kansen hetzelfde, we varen allen in dezelfde boten en beschikken over dezelfde informatie. We varen tegen de 50 beste zeilers van de wereld, dus hoe zorgen we er voor dat we 9 maanden lang met 8 zeilers de rest van de wereld verslaan? Samenwerken is hierbij niet genoeg. Je moet een high performance team maken dat continu op zoek is naar verbetering. De vraag die hier voor mij centraal staat, is hoe je het beste gebruik maakt van het beschikbare talent? Deze afweging maak ik in de moeilijkste omstandigheden denkbaar, waarbij ik rekening moet houden met maar liefst 6 verschillende nationaliteiten aan boord.

De tools die ik hierbij gebruik zijn onder andere kernwaarden binnen een high performance team, performing stages van een high performance teams en verschillende methode om tot op een optimale communicatie te komen.

Een boot is een kleine ruimte van ongeveer 100m2. Op dit kleine oppervlak strijden wij 150 dagen in vaak levensbedreigende omstandigheden tegen de beste zeilers van de wereld. De leider speelt hierin een cruciale rol. Aan de ene kant moet hij of zij snel en adequaat strategische beslissingen maken onder hoge druk.

Aan de andere kant wil je het team leiden zodat er verantwoordelijkheid en initiatief genomen wordt. Dit vergt enorm veel van een leider. Dit zijn twee tegenstrijdigheden die een goed leider moet beheersen, maar in de sport wordt dit soms genadeloos afgestraft of beloond. Ik heb met topleiders gewerkt en vele succesvolle teams geleid en over de oceaan geschipperd.

De Volvo Ocean Race is de Formule 1 van het zeilen. We varen altijd met het beste materiaal en zijn altijd op zoek naar de laatste innovaties om het beste uit de boot en het team te krijgen. Dit kan zijn op gebied van materiaal, design maar ook op gebied van voeding, gezondheid en fitness. Alles moet behandeld worden om in de buurt van winst te komen. Mijn achtergrond als zeilmaker en mijn technische opleiding helpen mij in deze voortdurende zoektocht.

De Volvo Ocean Race komt in veel dromen van zeilers voor. Het varen met een groep mannen rond de wereld is op zich al een uitdaging, om dit te doen in competitief verband maakt motivatie de belangrijkste factor.

Motivatie is echter niet bij iedereen hetzelfde, maar dit hoeft niet slecht te zijn. Met verschillende vormen van motivatie kan je toch hetzelfde doel behalen. Door mijn dyslexie vind ik zeilen de fijnste bezigheid omdat ik hier niet hoef te lezen en schrijven. Mijn hele opleidingsverleden tot en met de universiteit in Engeland was een gevecht dat ik succesvol heb afgerond en dat ik nu doorzet in het zeilen. Ik ben geen natuurtalent, maar ik ben een vechter die doorzet en dat brengt me steeds weer aan de top. Bedreigingen kunnen je kracht worden! Ook mijn laatste project met Team Brunel was weer speciaal omdat ik ook de initiatiefnemer was. Tijdens de presentatie ga ik dieper in op dit succesverhaal.

In de Volvo Ocean Race wordt de balans genomen tussen gas geven om harder te gaan en gas terug nemen om voor veiligheid te kiezen. Altijd gas geven betekent dat er ergens iets misgaat, iets kapot gaat of dat er een ongeluk zal gebeuren. Het besef van veiligheid en de gevolgen van onveilig varen hebben invloed op de performance van een team. Onderzoeken wat de gevaren zijn en weten wat te doen in moeilijke situaties is erg belangrijk. Ook verantwoordelijkheid nemen over de veiligheid binnen een organisatie is erg belangrijk, hiervoor zijn ervaring en training door de leider onmisbaar. Dit zijn allemaal aspecten die we aan boord in goede en minder goede situaties hebben meegemaakt.

Zeilen op de oceaan betekent op jezelf aangewezen zijn. We kunnen niet naar de dokter of het ziekenhuis. We nemen enorme fysieke risico’s en soms gaat er iets fout. Ik ben ook een van de medici aan boord en ik ben getraind om een teamgenoot stabiel te kunnen houden in geval van nood. We kunnen hechten, botten zetten en wij zijn getraind in ziektebestrijding, pijnbestrijding en veel meer medische aspecten. Zelf heb ik tijdens de oceaanrace mijn rug gebroken, mijzelf moeten hechten en heb ik mensen in de ziekenboeg gehad en er gelukkig na intense hulp weer uit gekregen.

De Volvo Ocean Race is de Grootste zeil race ter wereld en is heel goed te vergelijken met de formule 1.  Op onze boten genereren we enorm veel data. We hebben 21 sensoren die elke seconde data genereren. We hebben weerberichten waarop strategische beslissingen genomen moeten worden. Natuurlijk hebben we software systemen die ons helpen om deze data te verwerken, maar daar gaan we de wedstrijd niet mee winnen. De concurrentie heeft tenslotte ook de beschikking over deze systemen! Nee, de winst zit hem in de menselijke keuzes die gemaakt moeten worden over de juistheid van de data? Over hoe de data te gebruiken om strategische keuzes te kunnen maken zodat op deze manier het verschil met de concurrentie wel gemaakt kan worden