Over
Prinses Laurentien van Oranje-Nassau
Laurentien van Oranje is sociaal ondernemer, auteur, strateeg en dialoogfacilitator. In 2017 riep De Dikke Blauwe haar uit tot ‘invloedrijkste speler in de Nederlandse filantropie’ en ze kreeg meerdere erkenningen voor haar maatschappelijke inzet en de impact die ze realiseert. De rode draden in haar werk zijn sociale innovatie vanuit diep luisteren en samenwerking met de mensen om wie het gaat, publiek-private coalitievorming, menselijke dienstverlening, dialoog, systemisch leiderschap.
Ze staat bekend om haar baanbrekende oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken:
• Oprichter Stichting Lezen & Schrijven (2004) met als missie het voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid. Uitgegroeid tot dé organisatie in Nederland op dit gebied.
• Oprichter Missing Chapter Foundation (2009), met als flagship project de Raad van Kinderen. Doel: besluiten meer toekomstgericht te maken vanuit de denkkracht van kinderen en de rechten van het kind.
• Mede-oprichter number 5 foundation met haar man (2017) met als missie ‘connecting for impact’. Het is een neutrale plek van dialoog en incubator van sociale innovatie. Voor een breed scala aan verschillende maatschappelijke opgaven die bijdragen aan een meer inclusieve, rechtvaardige en duurzame samenleving. Ook opende ze de deuren van de strategische en creatieve adviesbureau House of Hi, die bedrijven helpt in het ontwikkelen en implementeren van human-centered oplossingen.
• Mede-oprichter Stichting (Gelijk)waardig Herstel met advocaat Gerd van Atten (2023): samen met gedupeerde ouders, kinderen en jongeren en experts ontwikkelden ze een schaalbare civielrechtelijke herstelaanpak en uitvoeringsorganisatie voor de kinderopvangtoeslagaffaire.
• Concept bedenker van My Lima Lima, de social enterprise waar haar dochter Eloise samen met Thomas Latcham eigenaren van zijn. Doel is om via de verkoop van gedoneerde topkwaliteit kleding (nieuw of nauwelijks gedragen) door individuen en merken, zoveel mogelijk winst te maken die voor 100% aan een aantal goede doelen wordt geschonken. Inmiddels is het een netwerk van 25 ‘hubs’: mooie kledingwinkels door heel Nederland die hun klanten enthousiasmeren en activeren om hun niet langer gebruikte mooie kledingstukken te doneren.
Laurentien woonde in meerdere landen en is internationaal geschoold in politicologie en journalistiek (Rijksuniversiteit Groningen, London University en University of Berkeley). Ze schreef meerdere succesvolle (kinder)boeken. Zo verscheen in 2009 het eerste deel van haar inmiddels driedelige Mr Finney-reeks, die kinderen en volwassenen aanzet om op een gelijkwaardige manier in gesprek te gaan over de natuur en over de manier waarop we met elkaar omgaan. Ook is ze met Jeroen Smit auteur van Nog Lang en Gelukkig – voorleesboek voor volwassenen die de weg een beetje kwijt zijn (2016) en schreef ze een aantal andere boeken over duurzaamheid, o.a. Kapsones met Jan Terlouw dat uitkwam ter gelegenheid van de Dag van de Duurzaamheid (2015).
Laurentien combineert visie, leiderschap en uitvoering en durft koersvast en missie-gedreven samen te werken. Haar diepgaande persoonlijke reflecties en moed, organisatievermogen en praktische ervaring maken haar tot een zeer gewaardeerde en veelgevraagde spreker, die mensen inspireert om nieuwe perspectieven in hun werk en leven te omarmen. Haar verrassende lezingen zijn altijd toegespitst op de doelgroep en context. Met haar positieve energie weet ze complexe vraagstukken persoonlijk, toegankelijk en actiegericht te maken en mensen te activeren voor een duurzame en inclusieve samenleving.
Laurentien spreekt krachtig, persoonlijk en interactief over menselijkheid als grondhouding — juist in systemen en in een digitale context. Haar lezingen raken, dagen uit en inspireren om voorbij processen te kijken en écht te luisteren naar de mensen om wie het gaat. Wat betekent het als we menselijke behoeften weer centraal zetten in beleid, technologie en dienstverlening?
1. (Gelijk)waardig Herstel als symbool voor herstel en menselijke dienstverlening
Haar visie voor en ervaring in de grootschalige uitvoering achter (Gelijk)waardig Herstel als symbool voor herstel en menselijke dienstverlening zet aan tot fundamenteel anders denken en organiseren: van controle naar vertrouwen, van systeem naar mens. Ze laat zien hoe herstel niet alleen een daad van schadevergoeding is. Het vraagt om een kompas van waarden-gedreven samenwerking waarin eigen regie, vertrouwen, verbeeldingskracht en gelijkwaardigheid de basis vormen van echte verandering.
“(Gelijk)waardig herstel is geen eindpunt, maar een begin: van nieuwe identiteiten, relaties tussen overheid en burger, gebaseerd op vertrouwen, eigen regie en menselijkheid. Een waarden-gedreven uitvoering vraagt om trouw te durven blijven en steeds bijsturen, om te voorkomen dat de uitvoering wegdrijft van de oorsprong, visie en uiteindelijke grotere doel.” (Laurentien van Oranje)
2. Transitieopgaven voor een inclusieve samenleving
Haar jarenlange ervaring in transitie-denken onthullen de kracht van waarden als motor voor systemische verandering. Laurentien inspireert het publiek om systemen te zien als samenwerking tussen mensen die allen de moed kunnen hebben om te vernieuwen wat kapot is. Transitie-denken is voor Laurentien geen modewoord, maar een urgent kompas voor een samenleving die menselijker, veerkrachtiger en rechtvaardiger wil worden — van binnenuit.
In een context van nieuwe mogelijkheden, in het bijzonder op het gebied van technologie, zijn allerlei transities gaande in de samenleving. Dit vraagt om aanpassingen op individueel, organisatorisch en maatschappelijk vlak. Dit roept allerlei (ethische en fundamentele) vragen op en vraagt om nieuw leiderschap. Zoals: wat is ons morele kompas als technologie sneller verandert dan de regels? Wat kan ik betekenen, durf ik daarin voorop te lopen, ook zonder zekerheid? Hoe kan ik keuzes maken vanuit collectieve waarden in plaats van individuele belangen?
“Samen maken we de samenleving. Dat vraagt iets van ieder van ons, zeker als de maatschappelijke opgaven ook veranderen. Alle verhoudingen verschuiven, mede door technologie. Hoe komen we in balans tussen het individu en het collectief? Durven we oude aannames en denkbeelden los te laten om ruimte te creëren voor het nieuwe? Naar wie luisteren we om tot nieuwe inzichten en oplossingen te komen? Nieuwsgierigheid, gelijkwaardigheid en transparantie leggen de basis voor een empathische houding naar onszelf en de ander. Is dat niet de basis van een inclusieve en rechtvaardige samenleving?” (Laurentien van Oranje)
3. Laaggeletterdheid
Laurentien spreekt met visie en expertise over het belang van een structurele nationale en lokale aanpak tegen laaggeletterdheid, als hardnekkig en vaak onderschat probleem in Nederland. Ongeveer 2,5 miljoen mensen hebben moeite met lezen, schrijven, rekenen en/of digitale vaardigheden. Dit belemmert hun deelname aan de samenleving en vergroot de kans op sociale uitsluiting. Laurentien heeft dit vraagstuk sinds 2001 intensief op de kaart gezet. In 2004 richtte zij Stichting Lezen & Schrijven op, met als doel laaggeletterdheid te voorkomen en te verminderen. Haar aanpak richt zich niet alleen op het verbeteren van taalvaardigheden, maar ook op het doorbreken van het taboe en het creëren van bewustzijn in de hele samenleving.
In de huidige tijd is deze inzet relevanter dan ooit. De samenleving digitaliseert in hoog tempo, en basisvaardigheden zoals lezen en schrijven zijn essentieel om mee te kunnen doen. Laaggeletterdheid leidt tot ongelijke kansen en uitsluiting. Daarom blijft Laurentien zich inzetten voor een geletterde samenleving, onder andere door het uitreiken van de TaalHeldenprijzen en het stimuleren van taalontwikkeling vanaf jonge leeftijd (Taalschatten). Taal is de sleutel tot persoonlijke ontwikkeling, maatschappelijke participatie en economische zelfstandigheid en blijft daarom van groot belang voor een inclusieve en veerkrachtige samenleving.
“Door te luisteren naar de mensen om wie het gaat leer je dat hun probleem in essentie niet alleen over de taal gaat, maar veel meer over het niet gehoord voelen, weinig zelfvertrouwen hebben, bang zijn om hulp te vragen, angst voor instellingen en schaamte. Vanuit die menselijke probleemanalyse kunnen initiatieven worden ontwikkeld vanuit die onderstroom en niet enkel vanuit het aanbod van een taalcursus. Ook hier geldt: niemand anders is meer expert op dit gebied dan de mensen die moeite hebben (gehad) met lezen en schrijven en op latere leeftijd de stap hebben durven zetten om het alsnog te leren.”
4. Vrouwelijk leiderschap: hoe maak je wezenlijk impact?
Lezingen over vrouwelijk leiderschap tonen hoe waarden als empathie, moed en verbinding richting geven aan verandering. Laurentien spreekt vanuit ervaring: als vrouw die weet hoe het is om in de wind te staan. Juist daarom inspireert ze tot leiderschap voorbij ego — gedreven door missie, gelijkwaardigheid en verbeeldingskracht.
“Het kenmerk van een goede dialoog is dat je de tijd neemt om het standpunt van anderen te ontrafelen, te onderzoeken en jezelf toe te staan verrast te worden en misschien zelfs wel verward te zijn door de nieuwe inzichten die je hoort. Door echt open te staan voor de perspectieven en ervaringen van anderen ontstaat er, als door een soort magie, een nieuw gedeeld beeld van de werkelijkheid. Het vraagt wel een principiële bescheidenheid om toe te geven dat je niet het hele beeld van de werkelijkheid hebt.
Die ‘vertraging om te versnellen’ voelt vaak dubbel: veel vraagstukken zijn urgent om op te lossen maar vragen om een systemische benadering. Onze actiebereidheid is een kwaliteit van Nederland: we stropen de mouwen op en gaan aan het werk. Maar daar zit ook een keerzijde aan, namelijk het gevaar dat men in echt complexe vraagstukken te snel met de verkeerde dingen aan de slag gaat. De laatste tijd denk ik steeds vaker aan de bekende uitspraak van Johan Cruijff: ‘Je ziet het pas als je het doorhebt.’ Dat is echt zo. Pas als je echt ziet wat het probleem is en waar het om gaat, is het moment daar om in actie te komen.” (Laurentien van Oranje)
