Vlooit u wel genoeg?

Ik kan mij bijna niet meer voorstellen dat we elkaar nog niet zo lang geleden een hand gaven tijdens onze ontmoetingen. Dat we elkaar drie zoenen gaven bij aankomst én bij vertrek. Dat we dicht tegen elkaar aan gingen zitten in de bus of metro.

Weet u nog dat we te maken kregen met het begrip ‘social distancing’? Wat ik net beschreef is daar een voorbeeld van. Maar het afstand houden gaat verder dan elkaar niet meer fysiek begroeten. Het in de jaren ’00 en ’10 van deze eeuw met enige scepsis en weerstand ingevoerde ‘nieuwe werken’ of ‘thuiswerken’ wordt nu langzaamaan omarmd. Wat tegenwoordig ‘hybride werken’ wordt genoemd leidt tot vergroting van de fysieke afstand, vervreemding van de werkomgeving en van collega’s met wie je anders een kort gesprek bij de koffieautomaat had. We missen die korte ontmoetingen. Of meer in het bijzonder, onze hersenen missen die korte, fysieke ontmoetingen, vaak zonder dat we ons daarvan bewust zijn.

Bij iedere ontmoeting maakt onze hypofyse het hormoon oxytocine aan. Dit hormoon zorgt er direct voor dat we binding voelen met de ander. En oxytocine zorgt bewezen voor nog iets anders – zo blijkt onder andere uit de studies van Paul J. Zak – namelijk voor meer onderling vertrouwen. En laten nu juist die binding en dat vertrouwen de basis vormen voor een goede werkrelatie. Een werkrelatie die medewerkers motiveert om meer uit zichzelf te halen en daarmee de prestaties van het bedrijf als geheel te vergroten.

Afstand houden remt aanmaak oxytocine

‘Social distancing’ remt de aanmaak van oxytocine met als gevolg een directe ondermijning van het vertrouwen. Rijnlands georganiseerde bedrijven ervaren ‘social distancing’ waarschijnlijk als een grotere bedreiging dan de Anglo-Amerikaanse. Niettemin werken in beide typen bedrijven mensen met een van oudsher natuurlijke behoefte aan persoonlijk contact. Want het vertrouwen dat daardoor wordt opgebouwd, stelde ons miljoenen jaren geleden al in staat om als groep te overleven.

Om die oerbasis van vertrouwen inzichtelijk te maken, neem ik u graag mee in de wereld van mensapen als chimpansee en gorilla. Apen die om te overleven in het oerwoud niet alleen afhankelijk zijn van de kwaliteiten van hun leider, maar meer nog van het vertrouwen in elkaar. Vertrouwen dat ook bij apen – veelal tijdens het vlooien – wordt geïnitieerd door oxytocine.

Achter het uitpluizen van de vacht gaat namelijk een fascinerende wereld van sociale verwachtingen schuil. Een wereld die meer op die van ons lijkt, dan u wellicht kunt vermoeden. Ontdek deze wereld en heb vertrouwen in wat deze apen ons leren over het sociale succes van u als manager en van uw bedrijf als geheel. Ik heet u – al dan niet met een ellenboog of vriendelijke begroeting op sociale afstand – van harte welkom om hierover eens verbaal met mij te vlooien…

Daniel Seesink

Naast het verzorgen van lezingen, observeert Daniel Seesink het gedrag van mensen tijdens zijn workshops. Hij is bovendien een dagvoorzitter met een voorkeur voor het thema ‘gedrag in veranderende organisaties’. Hij neemt sprekers en deelnemers op een toegankelijke manier mee door het programma van de dag en legt daarbij een herkenbare link naar het oergedrag dat mensapen ons laten zien. Zijn scherpe observaties zorgen niet zelden voor een lach op het gezicht van de aanwezigen.

Bron: ACADEMY Magazine 2021-2022