Over
Tom Middendorp
Generaal (b.d.) Tom Middendorp begon zijn militaire loopbaan in 1979 aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda en studeerde in 1983 af als officier bij het Regiment Genietroepen. Gedurende 38 jaar bekleedde hij leidinggevende functies op alle niveaus binnen Defensie, met meerdere operationele uitzendingen in Afghanistan, waar hij in 2009 een grote multinationale taskforce aanvoerde. Als Directeur Operaties was hij betrokken bij ca. 20 internationale missies wat hem een diepgaand inzicht gaf in de dynamiek achter de vele conflicten. Vervolgens leidde hij als Commandant der Strijdkrachten (2012-2017) de Nederlandse krijgsmacht door een periode van ingrijpende bezuinigingen en hervormingen, en wist hij het tij van 40 jaar bezuinigingen te keren.
Middendorp verwierf wereldwijd bekendheid als ‘Klimaatgeneraal’ door als eerste actief dienende militair het verband tussen klimaatverandering en veiligheid te benoemen, waarmee hij een belangrijk debat aanzwengelde op toonaangevende veiligheidsconferenties zoals Halifax en de Munich Security Conference. Inmiddels is hij een veelgevraagd spreker en panellid op (inter)nationale fora, waar hij zijn unieke veiligheidsdeskundigheid inzet om geopolitieke veranderingen, en de impact van klimaatverandering op onze veiligheid en weerbaarheid, te duiden.
Als oprichter en voorzitter van de International Military Council on Climate and Security (IMCCS) speelt hij een voortrekkersrol in het verenigen van wereldwijde militaire leiders en wetenschappelijke instituten rond klimaat gerelateerde veiligheidsvraagstukken. Daarnaast is hij Senior Visiting Fellow bij Instituut Clingendael, Strategic Security Expert bij The Hague Centre for Strategic Studies en speciaal gezant voor Europese Defensiesamenwerking.
Tijdens de COVID-crisis introduceerde hij de sneltesten in Nederland en leidde hij in samenwerking met VNO/NCW een unieke publiek-private samenwerking die de landelijke testcapaciteit in slechts twee maanden verdrievoudigde.
Zijn boek Klimaatgeneraal verscheen in 2022 en werd in 2023 uitgegeven in het Engels en Frans, gevolgd door een driedelige documentaire. In 2024 publiceerde hij Vredesparadox, waarin hij de grote veranderingen schetst die op ons afkomen en benadrukt hoe we onze weerbaarheid moeten versterken om voorbereid te zijn op het nieuwe tijdperk dat nu aanbreekt. Dankzij zijn inspanningen hebben de NAVO, de EU en steeds meer bedrijven klimaatverandering erkend als een cruciale factor voor geopolitieke stabiliteit, supply chains en markten.
1. Geopolitieke ontwikkelingen en strategische weerbaarheid
We leven in een tijdperk van fundamentele verschuivingen. De technologische revolutie, klimaatverandering, toenemende grondstof schaarste en geopolitieke spanningen zetten onze manier van leven en zakendoen onder druk. Waar landen en bedrijven ooit vertrouwden op stabiele internationale afhankelijkheden, veranderen deze nu in kwetsbaarheden. De strijd om grondstoffen intensiveert, aanvoerketens worden verstoord door pandemieën en klimaatverandering, en economische afhankelijkheden worden ingezet als geopolitiek machtsmiddel.
Tom Middendorp laat u zien hoe deze mondiale ontwikkelingen zich vertalen naar concrete risico’s en kansen. Hoe kunnen bedrijven en overheden zich wapenen tegen een steeds grilliger geopolitiek speelveld? Hoe zorgen we dat we geen speelbal worden van internationale krachten, maar juist zelf de regie houden?
Met zijn diepgaande kennis van veiligheid, strategie en internationale samenwerking biedt Tom niet alleen scherpe analyses, maar ook concrete handelingsperspectieven. Hij helpt organisaties vooruit te kijken, zich aan te passen en strategische weerbaarheid op te bouwen in een wereld die steeds minder voorspelbaar wordt.
2. Klimaat, duurzaamheid & energietransitie
Klimaatverandering is niet alleen een milieuprobleem, maar een krachtige aanjager van geopolitieke instabiliteit en veiligheidsrisico’s. Droogte, overstromingen en extreem weer ontwrichten fragiele regio’s, verstoren mondiale supply chains en versterken migratiestromen en extremisme. De strijd om schaarse grondstoffen en energiebronnen intensiveert, terwijl landen en bedrijven steeds kwetsbaarder worden voor deze veranderingen.
Wereldwijd bekend als Klimaatgeneraal laat Tom op indringende wijze zien hoe klimaatverandering onze veiligheid raakt en hoe organisaties – van bedrijven tot overheden – zich kunnen voorbereiden op de gevolgen. Hij bespreekt de veranderende rol van instituties als de EU en de NAVO en biedt een inspirerende doorkijk naar innovatieve oplossingen. Hoe kunnen we onze afhankelijkheden verkleinen, meer zelfvoorzienend worden en tegelijkertijd onze strategische positie versterken?
Met aansprekende praktijkvoorbeelden toont Tom hoe innovatie en nieuwe vormen van samenwerking de sleutel zijn tot een duurzamere en veerkrachtigere toekomst. Zijn lezing is niet alleen een analyse van de risico’s, maar vooral een oproep tot actie: hoe kunnen we nu investeren in duurzaamheid om morgen sterker te staan?
3. Leiderschap & verandermanagement
In een wereld van toenemende onzekerheid en onverwachte crises is migratie en adaptatie cruciaal. Hoe zorgen we ervoor dat organisaties niet alleen reageren op verstoringen, maar er ook sterker uitkomen? Hoe leiden we in tijden van verandering en onvoorspelbaarheid?
Tom weet als geen ander hoe je moet schakelen tussen stabiliteit en crisis. Als militair leider was hij gewend om te opereren in extreem dynamische omstandigheden. Tijdens de COVID-crisis bracht hij binnen enkele dagen overheid en bedrijfsleven samen in een unieke publiek-private samenwerking, waardoor de landelijke testcapaciteit in slechts twee maanden verdrievoudigde.
In deze lezing deelt Tom zijn inzichten over leiderschap onder druk en verandermanagement in complexe omgevingen. Hoe neem je beslissingen zonder volledig beeld? Hoe creëer je draagvlak voor verandering? Hoe bundel je multidisciplinair de krachten in slagvaardige samenwerkingsverbanden en neem je stakeholders mee in de veranderingen. Met concrete praktijkvoorbeelden laat hij zien hoe organisaties veerkracht kunnen opbouwen en effectief kunnen handelen in een wereld die steeds minder voorspelbaar wordt.
4. De kracht van innovatie en (internationale) samenwerking
Succes uit het verleden biedt geen garantie voor de toekomst. In een wereld die steeds sneller verandert, kunnen organisaties het zich niet veroorloven om alleen maar te reageren – ze moeten vooruitdenken en proactief handelen. Toch overvallen grote veranderingen ons steeds vaker, waardoor we van crisis naar crisis rennen. Hoe doorbreken we dat patroon?
Tom laat zien hoe innovatie en samenwerking de sleutel vormen tot een veerkrachtige en toekomstbestendige strategie. Als militair leerde hij dat je moet leren uit het verleden zonder je blind voor te bereiden op de vorige oorlog. Door nieuwe allianties te smeden en grensverleggende innovaties te omarmen, kunnen bedrijven en overheden grip houden op een onvoorspelbare toekomst.
Met inspirerende praktijkvoorbeelden toont Tom hoe slimme samenwerkingen – zowel lokaal als internationaal – organisaties sterker en wendbaarder maken. Of het nu gaat om technologische innovaties, publiek-private samenwerkingen of strategische coalities, hij biedt concrete inzichten om zelf de regie te nemen en voorbereid te zijn op de uitdagingen van morgen.