De taxi als laboratorium voor inclusieve mobiliteit

Dat was precies het vertrekpunt van het project dat Niels van Roij namens het Royal College of Art (RCA), samen met de Helen Hamlyn Centre for Design, enkele jaren geleden opzette: hoe ontwerp je een taxi die niet alleen schoner is, maar ook inclusiever? Een voertuig dat mobiliteit biedt voor iedereen — jong, oud, mobiel of beperkt — én tegelijk de culturele identiteit van Londen draagt.

Ontwerpen met de samenleving

De ontwerpers wilden niet langer spreken over gebruikers, maar met hen. In workshops en veldstudies gingen ze op pad met ouderen, spraken ze met chauffeurs die twaalf uur per dag in de taxi zitten, observeerden ze hoe slechtzienden instappen, en luisterden naar ouders die worstelen met kinderwagens in smalle deuropeningen. Uit die gesprekken ontstond een radicale ontwerpfilosofie: inclusieve mobiliteit is geen technische toevoeging, maar het startpunt.

Dat leidde tot onverwachte inzichten. Neem de deur: voor de meeste reizigers een detail, voor rolstoelgebruikers en slechtzienden een cruciaal obstakel. Het antwoord van het ontwerpteam: een 90 graden opengaande deur, rondom met licht omlijnd en altijd met een ruime rolstoellift uitgerust. Als de deur open gaat zal het ingebouwd waarschuwingssysteem in de achterruit, dat fietsers en voetgangers informeert wanneer passagiers uitstappen, ook oplichten. Of de bestuurdersstoel: geen standaard stoel meer, maar een ergonomisch instrument dat rekening houdt met de lichamelijke belasting van zowel jonge als oudere chauffeurs die soms wel 12 uur achter elkaar rijden.

Innovatie die menselijk voelt

Het eerst gebouwde prototype, bekend als Concept V1, bracht deze inzichten samen in tastbare innovatie. Een automatische rolstoellift die niet het hele voertuig domineert, maar elegant geïntegreerd is. Een passagiersindeling waarbij een rolstoelgebruiker niet afgezonderd zit, maar gericht naar de andere reizigers, als volwaardig onderdeel van het gesprek, een volledig glazen dak, dat voor zakenmensen extra licht – en voor toeristen de buitenwereld binnen brengt. Technologie die zichtbaar én onzichtbaar werkt om reizen menselijker te maken.

En tegelijk werd de taxi voorbereid op de toekomst: zero-emissie aandrijving, hybride varianten en een aerodynamisch profiel dat het stadsverkeer lichter belast. De Black Cab bleef herkenbaar, maar evolueerde naar een nieuw tijdperk.

De taxi als spiegel van de stad

Het bijzondere aan dit project is dat het laat zien wat design kan doen wanneer het niet langer alleen draait om vorm of merk, maar om waarden. De taxi werd een spiegel voor de samenleving: zijn we bereid een voertuig te maken dat werkelijk iedereen bedient? Zien we de chauffeur als mens die welzijn en comfort verdient, of slechts als verlengstuk van de machine? En durven we een verouderd icoon te veranderen om het toekomstbestendig te maken?

Hier raakt design aan cultuur en politiek. De taxi is geen auto alleen, maar een symbool van rechtvaardigheid en toegankelijkheid. Een rijdend stuk architectuur waarin de stad haar inclusieve ambities waarmaakt. Want iedere taxi in Londen moet rolstoeltoegankelijk zijn. In die stad worden minder validen in een rolstoel niet “vervoerd als een DHL pakket, achterin een bus” zoals de onderzoekers te horen kregen.

Een uitnodiging tot herdenken

Niels van Roij vertelt in zijn lezingen in detail over hoe dit project niet ging over één voertuig, maar over een manier van denken: co-creatie als motor van innovatie. Het verhaal van de inclusieve taxi wordt daarmee een metafoor voor elke sector waar technologie en menselijkheid samen moeten komen.

De boodschap is eenvoudig, maar diepgaand: mobiliteit is pas echt vooruitgang wanneer niemand buitengesloten wordt. De Future London Black Cab leert ons dat design niet ophoudt bij lijnen en materialen, maar begint bij empathie.