‘Bedrijven zijn niet disruptief, mensen wel!’

Ruim 25 jaar geleden is Tom Sligting één van de eerste stand-up comedians van Nederland. Hij bezoekt daarna meer dan duizend bedrijven en overheidsinstellingen met zijn maatwerkshows en blijkt bovendien een krachtig wapen te zijn om evenementen mee af te sluiten. Nu timmert hij internationaal vooral aan de weg met zijn keynote-lezing ‘Welcome to Disruptionland’. Met inhoud, interactieve elementen én natuurlijk humor.

In zes stappen leert Tom zijn toeschouwers, gevoed door bedrijfsinformatie, hoe zij zichzelf kunnen ontwrichten. “Wanneer een patroon verandert, moet er iets nieuws komen. Disruptief zijn is dan positief, zorgt voor creativiteit en nieuwe ideeën, begint bij mensen en is sterker dan veranderen.”

De afgelopen kwart eeuw heb ik talloze bedrijven bezocht met mijn maatwerkshows. Dankzij die ervaringen weet ik nu precies hoe ik de zaal moet wakker schudden. Mijn opdrachtgevers en het publiek verwachten heldere content over waar de organisatie nu staat als het gaat om innovatie en wat zij kunnen verwachten. Na een voorgesprek met de CEO zorg ik voor zes stappen ‘to disrupt yourself’, die ik verpak in een boeiende keynote vol serieuze informatie, humor en interactie.”

Tom Sligting heeft in de loop der jaren heel veel (keynote) sprekers meegemaakt. Goede en minder goede. Enkele jaren geleden denkt hij erover na wat er zou gebeuren als hijzelf een keynote-lezing zou geven. Echt een serieus verhaal, waaraan behoefte bestaat, over jezelf ontwrichten, ‘disrupt yourself. “De term ‘Disruptive Innovation’ is eind vorige eeuw bedacht door Clayton Christensen en op zich al disruptief. Iedereen heeft er zo zijn eigen ideeën over, maar voor mij betekent het dat niet bedrijven moeten veranderen, maar de mensen die er werken. Bij hen begint het.

Wanneer een patroon verandert, moet er iets nieuws komen.

Door er zo in te gaan kan ik dat ook spiegelen bij mezelf en mooie persoonlijke voorbeelden geven. Met andere woorden: als mensen niet ontwrichten, ontwricht de organisatie ook niet en gebeurt er niets. Dat in tegenstelling tot wat in negen van de tien lezingen wordt verkondigd en veel trainingsprogramma’s ons willen leren. Die zeggen allemaal dat de bedrijven moeten veranderen en we met z’n allen een bepaalde kant uitmoeten. Waar ik vroeger daarna voor de komische noot moest zorgen, vertel ik nu als spreker en niet als comedian mijn verhaal aan het publiek.”

Tom hecht eraan te vertellen dat hij het woord disruptie of ontwrichting positief benadert. “Veel mensen hebben er een soort negatieve connotatie bij en denken dat het betekent dat je alle schepen achter je moet verbranden. Dat is in mijn beleving totaal niet waar. Disruptie geeft juist veel energie, doordat je op nieuwe ideeën en inzichten komt.” Het feit dat hij in het buitenland, waar ze zijn achternaam niet kunnen uitspreken, Tom Lightning wordt genoemd is wat dat betreft zeer illustratief.

Zakelijke achtergrond

“Ik leef me tevoren goed in en weet wat de problemen en uitdagingen zijn. Doordat ik een zakelijke achtergrond heb – mijn vader was ondernemer en ik heb commerciële economie gestudeerd – kan ik de boodschap goed en zakelijk overbrengen. Door metaforen en komische inzichten op doelstellingen, doelen en problemen te plakken wordt het voor het publiek veel tastbaarder en onthouden ze alles beter. Met dat idee in het achterhoofd heb ik de keynote geschreven. In het Engels, want ik wil hem graag internationaal in de markt zetten. Daarom profileer ik mij ook als ‘global keynote speaker’ in filmpjes op LinkedIn en Facebook. Er zijn al succesvolle shows geweest in Parijs, Singapore en Antwerpen.”

Disruptie geeft juist veel energie, doordat je op nieuwe ideeën en inzichten komt.

Een hele verandering: “Het is altijd mijn werk geweest een serieuze conferentie of bijeenkomst humoristisch af te sluiten met maatwerk, of een ‘wrap up’ zoals de Engelsen dat noemen. Ik ben dan de hele tijd aanwezig, zie en hoor alles en verwerk dat in mijn afsluitende speech. Dat betekent dat ik inmiddels veel inzicht heb in wat er bij al die bedrijven gebeurt, hoe het allemaal in elkaar zit. Dat komt nu allemaal heel mooi uit.”

‘Disrupt yourself’ is geen ‘rocket-science’, wel een leuke en dankbare manier om mensen in een patroon te krijgen waarin ze op een andere manier nadenken over zakelijke beslissingen. “Ik mag in december mijn keynote houden tijdens het Grand Speakers-evenement, als één van de vijf van de meer dan duizend sprekers van Speakers Academy®. Het geeft vertrouwen dat ik me ook voor mijn collega sprekers kan waarmaken.”

Het begin

Als Tom Sligting in de jaren negentig begint is er nog geen internet, geen Google en moet hij het als een van de eerste Nederlandse beginnende stand-up comedians maar uitzoeken. “Exact na mijn vijfde optreden in 1994 vroeg één van de toeschouwers of ik de week erna op een bijeenkomst van zijn bedrijf in Amstelveen wilde optreden. ‘We hebben nu zo gelachen, kun je dat bij ons doen?’ Op dat moment opende zich een wereld, waarvan ik geen idee had wat die letterlijk en figuurlijk kon opbrengen. Ik zag het niet als een schnabbelcircuit, die optredens waren mijn businessmodel.

Inmiddels ziet iedereen mij als een zakelijke spreker en comedian en wat dat laatste betreft heb ik in Nederland de meeste ervaring. Dat durf ik hardop te zeggen. De kracht is echter absoluut de combinatie, die ook nu weer in mijn keynote tot uiting komt. Zoals recent bij de Kamer van Koophandel van Gorinchem. Ik heb een serieus verhaal verteld, maar wat hebben de mensen gelachen!

Er was enorm veel reflectie en ik kon scherp reageren op de opmerkingen uit de zaal”, vertelt Tom nog nagenietend. “Ik durf te zeggen dat er weinig keynote sprekers zijn die aan dat niveau kunnen tippen. Aan de andere kant ben ik ook geen professor met een wereld verbeterend verhaal. Zo profileer ik mij ook niet. Wel maak ik duidelijk dat alle verandering bij jezelf begint en dat dit soms ook vraagt om radicale beslissingen. Dan komen die zes stappen weer om de hoek kijken, die ik ook op mezelf heb geprojecteerd in mijn eigen veranderingstraject.”

De katapult

Bij de maatwerkshows werkt Tom vooral met de content die hij van zijn opdrachtgevers krijgt. De keynote speech is een vastomlijnd verhaal, maar uiteraard speelt bedrijfscontent ook hierin een rol en wil de bedrijfsleiding bijvoorbeeld dat hij de medewerkers met iets confronteert of even laat schrikken. “Daar heb ik onder andere een levensgrote katapult – de Catapultizer – voor, die op het podium staat tijdens mijn speech. Op een gegeven moment schiet ik daarmee een ‘angry bird’ de zaal in.

Daarin zit ook een microfoon zodat ik direct plenair de interactie kan aangaan. Dat is redelijk disruptief. Die gesprekken, waarin ik mensen uitdaag in een paar zinnen te zeggen wat nu echt hun boodschap is, kan ik opnemen en aan het einde van de keynote laten terugkomen. Dan sluit ik niet af met mijn woorden, maar met wat drie mensen uit de zaal twintig minuten eerder hebben gezegd. Dat werkt heel krachtig. De opdrachtgever weet tevoren dat ik ga opnemen. Ik vraag waar hij of zij achter wil komen en pas daarop mijn vraagstelling aan.”

Sprekersbijbel

Begin 2019 heeft Tom Sligting de Sprekersbijbel uitgebracht. Hij beschrijft de complete ervaring van wat hij in 25 jaar gedurende bijna vierduizend shows heeft ervaren als spreker/comedian in het theater en tijdens bedrijfsevenementen. Hij heeft daardoor een goed idee gekregen van wat in Nederland wordt verwacht van een presentator. “Ik weet wat goed en vooral wat fout gaat. Daarom heb ik dit boek geschreven voor de zakelijke markt, voor mensen die op kantoor of binnen een organisatie een presentatie of speech moeten geven of iets moeten presenteren.

Disrupt yourself’ is geen ‘rocket-science’, wel een leuke en dankbare manier om mensen in een patroon te krijgen.

Veel mensen hebben er moeite mee, maar het gaat erom dat iedereen – behalve de mensen met totale spreekangst – altijd probeert zichzelf te verbeteren. Ik bied het totale plaatje aan, want ook microfoontechniek en zaalsetting (hoeveel meter moeten er zijn tussen de voorste rij en het podium) zijn belangrijke onderwerpen, die in andere publicaties te weinig aan bod komen. Alles dat nodig is voor een goed optreden staat erin. Ook het boek past bij het feit dat ik graag wil profileren dat ik een goed verhaal heb en mensen iets wil leren. Het liefst door over een serieuze boodschap een laag met humor en interactie te leggen.

Bron: Academy Magazine 2019-2020