This site requires JavaScript to render the code.

Need to know how to enable JavaScript? Go here.

Speakers

Oorlog

Oorlog is een tragedie. Elke oorlog. Zijn smerige sporen kerven zich in hoofd en hart. Voor altijd, onuitwisbaar. Oorlog vernietigt mensenlevens, niet alleen van degenen die omkomen…

Mario Borzic

Persoonlijk leiderschap | Persoonlijke ontwikkeling

Mario Borzic: “Wijlen Djordje Balasevic, een Joegoslavische zanger en schrijver, wist het als geen ander te zeggen in zijn hartverscheurende nummer ‘Covek sa mesecom u ocima’. Het lied gaat over de burgeroorlog in Joegoslavië. Als kind uit een gemengd Servo-Kroatisch huwelijk wist hij op onnavolgbare wijze de dramatiek van oorlog in zijn teksten vast te leggen. In dit specifieke nummer beschrijft hij het menselijk lijden door de ogen van een oud-soldaat die de gruwelen van de Balkan-oorlog heeft doorleefd en nu kampt met PTSS:

‘Hij die het niet meegemaakt heeft, weet niets… Je weet niet hoe het is om een stad te doden; je kent de spoken in die smerige loopgraven niet. Je weet niet hoe het is om nu te slapen… Als ik mijn ogen sluit niets dan die graven… Elke stilte doorkruisen mortieren… alleen de eerst getroffenen zijn bevrijd; de rest zijn voor altijd gijzelaars van de nachtmerrie…’

Ook ik ben een kind uit een gemengd huwelijk. Vader Kroaat, moeder Servisch, geboren in Nederland. De oorlog in mijn vaderland brak uit toen ik net 15 jaar was. Mijn vader, een trotse Kroaat, was woedend over wat zijn land werd aangedaan. Servische bommen en mortieren vielen rond zijn ouderlijk huis in het Dalmatische achterland.

Mijn moeder was geen nationalist. Verre van. Mijn moeder was en bleef een trotse Joegoslavische. Tot de laatste snik. Zij weigerde partij te kiezen. Ze leed in stilte. De beelden van kapotgeschoten steden, brandende huizen en slachtoffers deden haar wegzinken in een depressie. Mijn vader probeerde zijn verdriet in alcohol te verzuipen…

Het liet sporen na in mijn geest. Diepe sporen. Ik stuitte op afwijzing aan beide kanten van mijn familie. Van de ene op de andere dag was ik een vreemde voor ze. Nee, erger, ik was de vijand geworden. Volgens sommigen stroomde ‘vies bloed’ door mijn aderen… Het (mis)vormde mijn karakter. De impact van een oorlog bijna 2000 kilometer verderop…

Ook in Oekraïne zijn er duizenden kinderen uit gemengde huwelijken. Hoe partij te kiezen? Welk lot wacht hen? Waar kunnen zij en hun ouders nog terecht? Is het sturen van (nog meer) wapens de oplossing? Kunnen wapens vrede afdwingen?
Nee, hooguit een bestand…

Er kan pas vrede zijn als de mens in vrede komt met zichzelf. En dan, pas dan, alleen dan, kan hij oprecht de ander de hand reiken…

Mario Borzic

Persoonlijk leiderschap | Persoonlijke ontwikkeling

Mario Borzic, docent, schrijver, ondernemer én ex-topsporter, ooit een jongen van de straat,...

Offerte opvragen Bekijk het profiel