Dezelfde taal spreken is niet altijd hetzelfde bedoelen

Recent heb ik voor mediabedrijf Open Rotterdam de reeks ‘Onbekende bekende Rotterdammer’ afgerond. Daarin heb ik Rotterdammers geportretteerd die in het buitenland succesvol zijn, maar in hun eigen stad nauwelijks opvallen. Ik wil ook graag weer landelijk programma’s maken, waarbij ik mij – net als in mijn ‘motivational talks’ – richt op nieuwe Nederlanders. Jongeren die tussen verschillende culturen inzitten, geen richting kunnen kiezen en tussen de wal en het schip dreigen te vallen”, zegt Quintis Ristie gedreven. “Ze moeten beseffen dat het niet meer gaat om wat de maatschappij voor hen doet, maar wat zij voor de samenleving kunnen betekenen. Ik wil hen helpen een ‘unique selling point’ te creëren en zichzelf belangrijk te maken. Wanneer ze naar mijn presentaties komen zitten ze eerst languit, met de benen gestrekt en een capuchon op. Na vijf minuten hangen deze jongvolwassenen aan mijn lippen en willen ze dat ik doorga.”

Daar houdt het niet op. “Een nieuw speerpunt is dat ik mij hard maak voor jonge vaders. Van vader tot vader. Veel jongens die zijn groot geworden zonder vader, weten niet hoe ze zelf vader moeten zijn”, zegt Quintis die in Suriname is opgegroeid terwijl zijn vader in Nederland zat. “Nu ben ik zelf vader en op mijn 43ste zelfs grootvader. Ik heb twee volwassen kinderen (een dochter van 22 en een zoon van 18) en een dochter van 10. De jongste twee wonen in Suriname. Ik ben dus ook niet bij hen, maar spreek ze dagelijks. De kracht van communicatie is heel sterk en door de afstand kan ik zelfs meer druk uitoefenen in de opvoeding. Doordat ik niet zie wat ze doen, spelen kleine dingen geen rol en concentreer ik mij op de hoofdpunten. Ik geef opdrachten en begeleid ze daarbij. Ik merk aan mijn jongste dochter dat het werkt. Ze is super gedreven. Maar we missen elkaar wel heel erg.”

INTEGREREN

Quintis Ristie komt begin 2004 naar Nederland om ervaring op te doen. Hij verzorgt dan vanuit Suriname al drie jaar lang ‘Groeten uit Paramaribo’ voor de tv-show ‘Raymann is laat’ van cabaretier Jörgen Raymann. “Mijn eerste rubriek voor dat programma was ‘Quintis integreert’. Integratie en acceptatie zijn mooi, maar ik wilde laten zien dat je om dat te bereiken veel onderzoek moet doen, bijvoorbeeld naar de Nederlandse normen en waarden. Communicatie is heel belangrijk, maar ik heb wel gemerkt dat dezelfde taal spreken – wat een voordeel lijkt – niet betekent hetzelfde bedoelen.

Je hoort mensen grappen maken, maar begrijpt ze niet. Dat komt doordat we een andere culturele achtergrond hebben. Als iemand tegen mij zegt dat het kut is wat ik heb gemaakt is dat door het woordgebruik een grove belediging voor mij. Wanneer die persoon zou zeggen dat het uitermate teleurstellend is, is er nog ruimte voor communicatie en discussie.” In 2007 werkt Quintis mee aan ‘Camping Pernis’, een zesdelige komedie van Martin van Waardenberg. “Ook die ging over integratie, maar de satire schuurde voor mij tegen het randje. Stiekem moest ik soms wel lachen om die typische Hollandse cultuur, maar ik wil me niet proileren door constant tekortkomingen van mensen te laten zien, zonder hen adviezen te geven of te helpen hun kracht te vinden.”

‘Lekker, lekker’. Veel Nederlanders roepen dat nog steeds als ze Quintis Ristie ergens tegenkomen, ook al is de reclame voor Lassie rijst, waaruit die kreet afkomstig is, al jaren van het scherm. Hij vindt het niet erg en ziet het als waardering voor de wijze waarop hij het product heet gepresenteerd. “De eerste grote serie waarin ik heb gespeeld was ‘Van Speijk’. Tijdens de auditie, waarvoor ik was gevraagd, vergat ik de tekst en moest ik improviseren. Na twee pogingen werd ik weggestuurd, maar in de trein terug naar Rotterdam belde mijn management om mijn beschikbaarheid te controleren. Dat had ik niet meer verwacht. Daarna was ik onder meer te zien in de jeugdserie ‘SpangaS’ en ‘Meisjes in de jungle’.” En dat allemaal terwijl hij, op wat toneelspelen in Suriname na, geen acteerervaring had. Presenteren is een ander verhaal. “Ik maak al vanaf mijn tiende radio. Dat is eigenlijk mijn ding, mijn passie, mijn alles. Iets visueel maken via audio. Dat vind ik geweldig.”

Als jurylid heet hij meegewerkt aan ‘Sterren springen’ van SBS 6. “Veel mensen vroegen zich af wat ik had met schoonspringen. Als tiener was ik zweminstructeur en trainer en heb ik kinderen lessen watergewenning gegeven. Bovendien heb ik zeven marathons gezwommen. Dus wilde ik laten zien wat ik zelf in huis heb. In een jury zitten, mensen afkraken en zelf nooit laten zien wat je kunt is niet mijn stijl. Daarom sprong ik, 180 kilo zwaar, van de tien meter hoge duikplank.” Inmiddels is Quintis 70 kilo afgevallen. “Ik schrijf daarom een verhaal over de kracht van verandering. Wat ik ermee ga doen weet ik nog niet, maar ik gebruik het wel in motivatielezingen aan jongeren en drop-outs. Gewoon omdat ik veel geef om mensen, hen wil inspireren, maar me ook door hen laat inspireren.”