Skateboards bakken van plastic doppen

Plastic Whale haalt steeds meer plastic flesjes en ander afval uit de Amsterdamse grachten. Vorig jaar met drie en binnenkort met acht of negen sloepen die van datzelfde afval zijn gemaakt. Ook andere steden én landen hebben belangstelling. In Rotterdam vaart de eerste sloep al. In 2018 wil oprichter/ondernemer Marius Smit met zijn nieuwe onderneming WasteBoards op vijf plekken in de wereld skateboards bakken van flesdoppen en zo lokaal economische waarde creëren van plastic afval.

Plastic afval is een groot probleem voor organisatoren van muziekevenementen. Zij weten vaak niet hoe ze er vanaf moeten komen en al helemaal niet hoe ze de vaak jongere bezoekers op een coole manier bij de oplossing ervan kunnen betrekken.” Wanneer Marius Smit van een aantal organisatoren hoort hoezeer zij met de afvalkwestie in de maag zitten, is zijn bedrijf Plastic Whale samen met studenten van de Hogeschool Amsterdam al enige tijd bezig met het ontwikkelen van een skateboard van plastic doppen. Als hij het prototype ziet weet Marius het meteen: “Hoe cool is het om tijdens muziekevenementen skateboards te gaan bakken van ter plekke ingezamelde plastic doppen? Niet alleen het resultaat is cool, het proces ook. De doppen smelten in de oven, waarna het vloeibare plastic in een mal afkoelt en verandert in een skateboard, waarop vaak nog allerlei originele logo’s te zien zijn.” Begin 2015 belt hij zijn contacten uit de muziekindustrie, die meteen enthousiast zijn, waarna het ontwikkelingstraject begint. Een ware krachtmeting, die in oktober dat jaar uitmondt in de uitreiking van het eerste skateboard aan de toenmalige staatssecretaris Wilma Mansveld tijdens het Amsterdam Dance Event. Daar presenteert Marius ook het plan om tijdens grote festivals skateboards te bakken. “Dat is goed ontvangen. Anderhalve maand eerder was al besloten deze kans definitief te pakken en gas te geven, wat resulteerde in de oprichting van WasteBoards. Een aparte bedrijfsentiteit, maar met drie van de vier aandeelhouders van Plastic Whale. Vervolgens hebben we mallen laten maken, een oven gekocht en zijn we in een loods begonnen met het bakken van deze skate- of wasteboards.”

MOBIELE BOARDBAKKERIJ

Voor de muziekevenementen is een mobiele WasteBoards-bakkerij ontwikkeld in een zeecontainer, die van festival naar festival te vervoeren is. De ambities gaan echter veel verder dan alleen muziekfestivals. De doelstelling is in 2018 op vijf plekken in de wereld skateboards te bakken. Marius Smit: “Zo sla je twee vliegen in één klap: je pakt ter plaatse het probleem van plastic zwerfafval aan, terwijl je tegelijk lokaal economische waarde én banen creëert. Hoe mooi is het een skateboard te kopen dat gemaakt is van plastic afval uit de favelas van Rio of de sloppenwijken van Jakarta en daarmee de lokale economie te ondersteunen?” WasteBoards is momenteel concreet bezig met Bali (Indonesië) en São Paulo (Brazilië). “We beginnen gewoon, maar net als bij Plastic Whale zoeken we altijd naar partners met wie we de volgende stap kunnen zetten. Bijvoorbeeld investeerders of ondernemers met internationale ervaring en contacten op interessante plekken. Ook met dit project hebben we de voorwaarden voor succes gecreëerd en gaan we het proces zodanig aanpakken dat het overal werkt.” “Je gooit de deuren van de zeecontainer open en je kan gaan bakken met lokaal plastic afval.” Marius sluit niet uit dat tegen die tijd ook andere producten, zoals cricket bats, de bakkerijen verlaten. “Begin 2016 heb ik op uitnodiging van de Nederlandse regering lezingen gegeven in Mumbai, India. Lokale ondernemers zagen meteen hele grote kansen. Niet zo gek in een land met zoveel inwoners. Mijn strategie is echter klein maar concreet aan de slag gaan en met niet al te hoge investeringen een aansprekend product maken. Van daaruit verken je de lokale markt en ontstaan nieuwe kansen. De ervaring met Plastic Whale heeft geleerd dat dan ook weer een lokaal netwerk ontstaat van betrokken mensen, die er belang bij hebben en geïnteresseerd zijn. Ook de pers blijkt dan vaak belangstelling te hebben.” Even is het stil, dan zegt Marius Smit: “Laten we eerst maar beginnen met die skateboards van plastic doppen. Dat betekent samenwerken met lokale ondernemers om die doppen in te zamelen en de wasteboards te produceren, want alles dat we doen moet de lokale economie stimuleren en de aanzet zijn voor een duurzaam economisch model. Voor de show een paar maandjes wasteboards bakken, een zak geld achterlaten en weer vertrekken draagt daar niet aan bij. De lokale partners moeten het oppakken en er gewin bij hebben.”

CONNECTING THE DOTS

WasteBoards borduurt voort op Marius’ oorspronkelijke intentie met Plastic Whale een netwerk te creëren van burgers, bedrijven en overheidsinstanties die zich gezamenlijk inzetten voor positieve, concrete resultaten. “Vanuit zo’n netwerk ontstaan nieuwe kansen en ontwikkelingen. Ik ben goed in het leggen van verbindingen – of ‘connecting the dots’ zoals Steve Jobs zei – en ook nu doe ik dat om deze startup tot een succes te maken. Zonder hulp van contacten lukt dat niet.”

‘We hoeven niet naar mensen te zoeken, ze komen naar ons toe’

Met Plastic Whale gaat het intussen uitstekend. “De ontwikkelingen gaan erg snel. Plastic vissen is een erg populair bedrijfsuitje, we zijn al met dan 125 bedrijven de Amsterdamse grachten op gegaan. In 2015 voeren we nog met drie sloepen door de Amsterdamse grachten, nu bouwen we alweer sloep nummer acht en negen van het uit het water geviste plastic, dat na recycling weer dient als grondstof voor de nieuwe boten. Voorlopig kunnen we daarmee doorgaan. Er is nog genoeg plastic soep. ” In Rotterdam vaart inmiddels de eerste sloep. En daar blijft het niet bij. Particulieren en bedrijven hebben belangstelling voor het kopen van een sloep. “Dat jagen we nog niet na, omdat we heel druk bezig zijn met de groei van onze onderneming, maar we hebben wel onlangs een acht meter lange admiraalssloep verkocht en geleverd aan Groningen Seaports.” “Wij zijn niet uniek doordat we plastic afval recyclen, maar door de betrokkenheid en waarde die wij creëren middels zeer aansprekende processen en producten. Zo maken we mensen ervan bewust dat afval een prima grondstof is en dat weggooien geen optie is. Dat verhaal slaat aan, niet alleen in Nederland, maar wereldwijd. Plastic soep is overal. Enige tijd geleden ben ik geïnterviewd door de Duitse wereldomroep Deutsche Welle. Wanneer ik ineens allerlei mailtjes krijg uit Midden-Amerika en later uit Afrika of Zuidoost-Azië weet ik dat het programma daar is uitgezonden. Recent is hier een filmploeg geweest uit Israël en heb ik gesproken met een journalist van een Amerikaans station. Ook de internationale pers weet ons steeds beter te vinden.”

CIRCULAIRE ECONOMIE

Marius vindt het vooral opvallend hoe serieus zijn onderneming wordt genomen. Dat komt, denkt hij, doordat zijn duurzame bedrijf grote partijen als Interface en Adyen aan zich weet te binden. Ook speelt een grote rol dat duurzaamheid een ‘hot item’ is en vele partijen zich inzetten voor de circulaire economie, waarin in principe sprake is van hergebruik van alle producten en materialen, die als grondstoffen hun waarde blijven behouden. “Dat is een speerpunt en wij worden in dat kader gezien als een voorbeeld van modern duurzaam ondernemen en als referentie gebruikt. Nu wij van het helpen oplossen van een probleem echt onze business hebben gemaakt zijn ook overheden fan.” Hij vertelt enthousiast hoe een vriend van hem een lezing bijwoonde van een eurocommissaris, die op een gegeven moment zelfs zei dat Plastic Whale het perfecte voorbeeld is van duurzaam ondernemen. “Ik heb de goeie man nog nooit ontmoet!”, lacht hij. “Begin 2016 hebben we met twaalf directeuren-generaal uit de Europese Unie, de directeur van Interface en Tweede Kamerleden gevaren en op plastic gevist.” De kern van de onderneming is de afgelopen jaren nauwelijks veranderd. “De groep betrokkenen rondom Plastic Whale is wel behoorlijk gegroeid. Toch hebben mijn rechterhand en ik onlangs goed gekeken naar de structuur van het bedrijf. Wij werken ons een slag in de rondte en hebben eigenlijk ook nieuwe vaste mensen nodig. Doordat wij met iets heel positiefs en concreets bezig zijn – en daarvoor veel complimenten, bedankjes en applausjes krijgen – trekken we eigenlijk vanzelf mensen aan met dezelfde energie. Wij hoeven nooit naar mensen te zoeken, ze komen naar ons toe. Of het nu vrijwilligers of vaste medewerkers zijn. Het grootste geluk van deze onderneming is sowieso dat we een enorm netwerk van dat soort mensen bij elkaar hebben weten te krijgen. Dat er een enorme stuwkracht achter zit. WasteBoards hebben we in anderhalve maand uit de grond gestampt. Mooie vormgeving, logo. Als we iets willen kunnen we dat heel snel voor elkaar krijgen. Dat is het leukste.”